Tytuł: Jak obliczyć roczną składkę zdrowotną? Praktyczny poradnik dla przedsiębiorców 2025
Autor: Anna Lisowska
Data publikacji: 24 października 2025
Ostatnia aktualizacja: 24 października 2025
Zmiany w sposobie naliczania składki zdrowotnej po reformach Polskiego Ładu wciąż budzą emocje i wątpliwości. W 2025 roku przedsiębiorcy po raz kolejny muszą zmierzyć się z obowiązkiem samodzielnego wyliczenia i rozliczenia składki zdrowotnej w rocznym zeznaniu. Choć ZUS i Ministerstwo Finansów publikują kalkulatory, w praktyce wielu właścicieli firm nadal nie wie, od czego zacząć.
W tym artykule krok po kroku wyjaśniamy, jak obliczyć roczną składkę zdrowotną za 2025 rok, jakich danych potrzebujesz, jakie błędy najczęściej popełniają przedsiębiorcy i co zrobić, by uniknąć niedopłaty lub konieczności składania korekt.
W artykule znajdziesz:
- zasady ustalania podstawy wymiaru składki zdrowotnej w 2025 roku,
- różnice w zależności od formy opodatkowania,
- sposoby weryfikacji kwoty w systemie ZUS,
- praktyczne przykłady obliczeń,
- wskazówki, jak przygotować się do rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.
Czytaj dalej, by dowiedzieć się, jak rozliczyć się prawidłowo i nie przepłacić.
Spis treści
- Podstawy prawne i zmiany w 2025 roku
- Kto musi rozliczyć roczną składkę zdrowotną
- Podstawa wymiaru składki zdrowotnej
- Jak obliczyć składkę zdrowotną w zależności od formy opodatkowania
- Przykłady obliczeń składki zdrowotnej w 2025 roku
- Roczne rozliczenie składki w ZUS
- Najczęstsze błędy przedsiębiorców
- Jak uniknąć nadpłaty lub niedopłaty
- Podsumowanie i rekomendacje na 2025 rok
Podstawy prawne i zmiany w 2025 roku
W 2025 roku nadal obowiązują przepisy wprowadzone przez Polski Ład, które uzależniają wysokość składki zdrowotnej od dochodu lub przychodu przedsiębiorcy. Jednakże pojawiły się pewne doprecyzowania i korekty interpretacyjne, szczególnie w zakresie odliczeń i progów dochodowych.
Zgodnie z ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, składka zdrowotna nie jest już odliczana od podatku, ale musi być wykazana w pełnej wysokości w rocznym rozliczeniu PIT.
Dla przedsiębiorców oznacza to konieczność dokładnego prowadzenia ewidencji przychodów i kosztów oraz monitorowania dochodu narastająco, aby na bieżąco ustalać prawidłową podstawę składki.
Kto musi rozliczyć roczną składkę zdrowotną
Roczne rozliczenie składki zdrowotnej w ZUS dotyczy każdego przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą, który w 2025 roku opłacał składki zdrowotne na podstawie jednej z form opodatkowania:
- skali podatkowej (PIT-36),
- podatku liniowego (PIT-36L),
- ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28).
Z obowiązku tego zwolnieni są jedynie przedsiębiorcy, którzy zawiesili działalność na cały rok lub nie osiągnęli żadnego przychodu podlegającego opodatkowaniu.
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej
Podstawą wymiaru składki zdrowotnej w 2025 roku jest dochód przedsiębiorcy, obliczony narastająco od początku roku. Wysokość składki zależy od formy opodatkowania:
- Skala podatkowa: 9% od dochodu,
- Podatek liniowy: 4,9% od dochodu,
- Ryczałt: kwota zależna od rocznych przychodów i progów ustalonych przez ZUS.
Warto pamiętać, że składkę zdrowotną należy naliczać nawet w miesiącach, w których firma poniosła stratę – wówczas obowiązuje minimalna składka, ustalana corocznie.
Jak obliczyć składkę zdrowotną w zależności od formy opodatkowania
Skala podatkowa
Przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach ogólnych płacą 9% od osiągniętego dochodu. Dochód ustala się jako różnicę między przychodami a kosztami uzyskania przychodu. W przypadku miesięcznej straty obowiązuje minimalna składka – w 2025 roku wynosi ona ok. 381 zł.
Podatek liniowy
Przy podatku liniowym stawka wynosi 4,9% od dochodu. Tutaj również obowiązuje minimalna składka miesięczna, ustalana przez ZUS. Warto pamiętać, że składka ta nie jest już odliczana od podatku, co realnie zwiększa obciążenia przedsiębiorcy.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
W przypadku ryczałtu składka jest powiązana z przychodem, nie dochodem. Obowiązują trzy progi przychodowe (na podstawie danych z 2024 roku, które mogą zostać zaktualizowane):
- do 60 000 zł – składka najniższa,
- od 60 000 zł do 300 000 zł – składka średnia,
- powyżej 300 000 zł – składka najwyższa.
Przykłady obliczeń składki zdrowotnej w 2025 roku
- Skala podatkowa:
Przedsiębiorca osiągnął dochód 100 000 zł.
Składka roczna = 100 000 zł × 9% = 9 000 zł. - Podatek liniowy:
Dochód 200 000 zł → 200 000 × 4,9% = 9 800 zł. - Ryczałt:
Przychód 250 000 zł → składka z drugiego progu – ok. 626 zł miesięcznie, czyli rocznie 7 512 zł.
Roczne rozliczenie składki w ZUS
Po zakończeniu roku przedsiębiorca musi złożyć w ZUS formularz DRA za kwiecień 2026 roku, w którym wykazuje rzeczywisty dochód za 2025 rok. To na tej podstawie ZUS dokonuje rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.
Jeśli wystąpi niedopłata – należy ją uiścić do 20 maja 2026 r.
Jeśli powstała nadpłata – można wnioskować o jej zwrot lub zaliczenie na poczet przyszłych składek.
Najczęstsze błędy przedsiębiorców
- nieuwzględnienie dochodów z innych źródeł przy wyliczeniu podstawy,
- błędne przeliczenie składki w miesiącach z ujemnym wynikiem finansowym,
- brak aktualizacji danych w CEIDG po zmianie formy opodatkowania,
- niedopełnienie obowiązku rocznego rozliczenia w terminie.
Każdy z tych błędów może skutkować korektami, odsetkami lub kontrolą ze strony ZUS.
Jak uniknąć nadpłaty lub niedopłaty
Aby uniknąć rozbieżności między składkami miesięcznymi a rocznym rozliczeniem:
- regularnie monitoruj dochód w systemie księgowym,
- weryfikuj miesięczne kwoty składek z obliczeniami ZUS,
- korzystaj z narzędzi online do prognozowania składki,
- konsultuj się z biurem rachunkowym przed końcem roku podatkowego.
Warto też pamiętać, że przedsiębiorca może skorygować składki wstecz, jeśli odkryje błąd przed złożeniem rocznego rozliczenia.
Podsumowanie i rekomendacje na 2025 rok
Roczne rozliczenie składki zdrowotnej to obowiązek, który wymaga skrupulatności i znajomości zasad podatkowych. W 2025 roku, mimo stabilizacji przepisów, nadal pojawiają się interpretacyjne pułapki. Kluczem do uniknięcia błędów jest systematyczna kontrola dochodu, prawidłowe prowadzenie ewidencji oraz świadomość, że składka zdrowotna jest obciążeniem niezależnym od podatku.
Przedsiębiorcy powinni już teraz przygotować się do rocznego rozliczenia, korzystając z aktualnych wytycznych ZUS i narzędzi księgowych. Dzięki temu możliwe będzie uniknięcie przykrych niespodzianek w maju 2026 roku.